02. Oordeel en Genade
Een hogere roeping
2 Koningen 2:1-18
Een lange wandeling
Elia heeft van God te horen gekregen dat hij dit ondermaanse zal verruilen voor een betere plaats. God zal hem opnemen in een hevige storm. Kennelijk wordt deze profetie algemeen bekend, want iedere plaats die hij op zijn laatste tocht aandoet, spreken de profeten erover met Elisa. Ook Elisa is hiervan op de hoogte, maar hij wil er verder niet over praten. Elia wil deze laatste wandeling op aarde het liefst alleen afleggen, maar zijn knecht en opvolger kleeft als het ware aan zijn zij. Hij laat zich niet wegsturen.
Zo komen zij tenslotte bij de stad Jericho. Hier is een probleem: als zij verder willen gaan, moeten zij de rivier de Jordaan oversteken, maar deze is daar ter plaatse te diep. Elia neemt zijn mantel en slaat daarmee op het water van de rivier, die daarna droogvalt, zodat zij beiden droogvoets kunnen oversteken.
Na nog een eindweegs te hebben gelopen, krijgt Elisa een vraag van zijn meester voorgelegd: "Wat kan ik voor je doen, Elisa, voordat ik van je word weggenomen?" Het antwoord van zijn knecht klinkt nogal drastisch: "Ik wil het dubbele van uw kracht." Zelfs de grote profeet Elia weet niet of hij dat kan beloven, maar hij zegt: "Als je mij ziet als ik word opgenomen, dan zal je dat krijgen."
En zo gebeurt het ook. Elia wordt opgenomen, en zijn knecht ziet het gebeuren. De mantel van Elia blijft achter. Elisa scheurt zijn eigen mantel en kleedt zich met die van Elia. Daarop keert hij terug naar de stad Jericho. Daar staan vijftig profeten aan de overzijde van de rivier, die hen een eind waren gevolgd. Elisa stelt een vraag aan God als hij uitroept: "Waar is de God van Elia, ja, Hij?" Dan slaat ook hij met de mantel op het water, net zoals hij zijn meester heeft zien doen. Ook nu voltrekt zich het wonder, en de rivier valt droog. De profeten die aan de andere kant staan, roepen verbaasd: "De geest van Elia is op Elisa!"
Zodra Elisa dicht bij de andere profeten komt, buigen zij voor hem neer. Hiermee erkennen zij dat hij de plaats van zijn meester Elia heeft ingenomen. Nu komen zij met een onzinnig voorstel: "Laten vijftig van onze profeten, dappere mannen, gaan zoeken of de Geest van God die Elia heeft opgenomen, hem ergens op een van de bergen heeft neergeworpen." Elisa raadt het hun ten strengste af, maar zij gaan toch. Als zij na drie dagen zinloos zoeken terugkeren, zegt Elisa: "Ik zei toch dat het zinloos was?"
De koning van Israël, Achab, is dood. En nu is ook de grote profeet Elia verdwenen. Heeft God Zijn volk nu aan hun lot overgelaten? Zijn zij nu een kudde zonder herder? Zo kennen wij God toch niet? God heeft Zijn volk dan ook niet verlaten. Hij die de hemel en de aarde schiep en Zijn volk uit Egypte leidde, heeft hen nu ook weer een profeet gegeven die Zijn boodschap met dubbele kracht zou brengen.
Elisa’s gebed is verhoord. Hij heeft dat dubbele deel, waar hij zo vurig naar verlangde, ook gekregen. Het was van de profeet geen hoogmoed of egoïsme die deze vraag over zijn lippen deed komen. Het was veeleer een gevoel van onmacht. Hij zag hoe ontzagwekkend de taak was die voor hem lag, en hij wist dat hij zonder de uitstorting van Gods Geest in dubbele kracht zijn taak niet zou kunnen volbrengen.
In de tijd van Jezus was het niet anders. Johannes de Doper was de Elia voor zijn tijd. Ook hij zou deze taak niet hebben kunnen vervullen als hij niet al van vóór zijn geboorte was vervuld met de Geest van God. Ook Johannes werd opgevolgd door Iemand die dubbel de kracht had van een gewone profeet. Jezus deed wat Johannes niet kon doen: Jezus toonde aan de wereld wat het evangelie betekende. Al de genezingen die wij in het leven van Elisa zien gebeuren, zijn niet anders dan een type van de wonderen die wij bij Jezus zien.
Een nieuwe boodschap?
Hoe zit dat nu met die Elia-boodschap voor onze tijd? Ook wij hebben toch die boodschap aan deze wereld te brengen? Ja, wij hebben die boodschap nu al bijna twee eeuwen met enig succes aan de wereld gebracht. Maar in Openbaring 10 zien wij een engel die ons een boekje aanbiedt met de woorden: "Eet het op, want jullie moeten opnieuw profeteren voor veel volken, talen en koningen."
Ik denk dat de Elia-boodschap voor onze tijd weleens gevolgd kan worden door de boodschap van Elisa. Ook wij zullen moeten vragen om een dubbel deel van de Geest die onze voorgangers hadden, om die boodschap te brengen, als wij hopen te kunnen slagen in onze opdracht. Ik ben bang dat wij nooit kunnen stoppen met deze opdracht voordat de wederkomst een feit is.
In Openbaring 14:6-13 staat een boodschap die daar het eeuwig evangelie wordt genoemd. Als het inderdaad een eeuwige boodschap is, dan zal er niets nieuws in staan. En dat is ook zo, want het roept ons op de wereld te vertellen dat zij God moeten dienen, omdat Hij zal komen om de wereld te oordelen, net zoals eens het oude Babylonische rijk.
De enige manier om dat oordeel voor ons gunstig te beïnvloeden, is door God te dienen, te vrezen en te aanbidden als Schepper van hemel en aarde. Als wij onze zonden belijden en laten, zal dat oordeel voor ons altijd gunstig uitvallen.
Ik vraag mij weleens af: waar wachten wij nog op? Laten wij de boodschap voor onze tijd luid en duidelijk verkondigen, zoals Elia dat deed in zijn tijd, en Johannes de Doper in de tijd van Jezus. De behoefte aan die boodschap is niet minder noodzakelijk nu dan in vroegere tijden.
De achthonderdvijftig priesters van de Baäl wilden niet naar de boodschap van Elia luisteren, en dat kostte hun allen het leven. Als wij de bekeringsboodschap voor onze tijd afwijzen, dan zijn wij even schuldig. Ook al aanbidden wij nu misschien geen letterlijke afgodsbeelden, wij weten allemaal waar onze tekortkomingen liggen. En wij worden opgeroepen om alleen God te aanbidden, en niets of niemand anders.
De tijd is bijna op. Wij zullen nu moeten kiezen. Vergeet niet dat niet kiezen ook een keuze is, een keuze die eveneens haar consequenties heeft.
Kies dan heden wie gij dienen wilt: de Schepper of de tegenstander.
Piet Westein
P.S.
Ik ben benieuwd of die Elisa met zijn dubbele kracht meer succes zal hebben, nu hij een dubbel deel van de Geest heeft ontvangen dan Elia, die nu is opgevaren. Wij zullen er wel snel achter komen.