07.1 De knecht van een knecht.
Aan het einde van zijn loopbaan krijgt Elia de opdracht van God om een jonge man te nemen en hem te zalven als zijn opvolger. De eerste jaren volgt die jongen, Eliza, hem en is hem tot dienstknecht en leerling. Na de hemelvaart van zijn baas, Elia, valt de mantel van de profeet letterlijk om zijn schouders. Zoals uit de geschiedenis van Eliza duidelijk wordt neemt ook hij een knecht (leerling profeet?). In dit geval is dat Gehazi. Met deze Gehazi loopt het ogenschijnlijk niet zo goed af. Door zijn verlangen naar aardse bezittingen, wordt er een vloek over hem en zijn nageslacht uitgesproken. Hij en zijn nageslacht zouden voor altijd melaats zijn, als beeld en gevolg van hun zonden. Deze geschiedenis kunnen wij vinden in 2 Kon. 5:27.
Gehazi de profeet.
Hiermee lijkt direct ook een einde te komen aan het dienstwerk van Gehazi. Iemand die in die tijd melaats was werd als onrein gezien, hij moest buiten de gemeenschap van andere mensen zijn leven uitdienen. Toch zien wij drie hoofdstukken later in 2 Kon. 8:1-6, deze zelfde Gehazi, melaats en wel, bij de koning op bezoek. Wij vragen ons af hoe kan dat? Het antwoord vinden wij in Leviticus 13:12-13. Daar zegt het dat als iemand helemaal door de melaatsheid is aangetast, van top tot teen, en helemaal wit is, dan mag hij rein worden verklaard door de priester. De ziekte in dan niet meer besmettelijk.
Het is pas als wij niet alleen de woorden, maar in het bijzonder het leven van deze Gehazi bezien, dat wij beseffen dat hij ook als profeet door God is gebruikt. Hoewel er weinig over deze Gehazi wordt gezegd, is het toch waard om er goed naar te kijken het liefst met onze profetische bril op. Zijn naam kan overigens vertaald worden als: Dal van visioenen, of ook wel, dal van hebzucht. De eerste vertaling van zijn naam zou betekenen dat hijzelf, net als de andere profeten, door God gegeven visioenen kreeg.
Gehazi loopt zogezegd stage bij de grote profeet Eliza, en ondanks zijn zonden en onreinheid gaat God hem gebruiken om het evangelie te verkondigen, in zijn tijd maar vooral in onze tijd. Het is daarom dat wij Gehazi moeten zien als de zondaar die wij ook zelf zijn. Ook wij zijn, ondanks de boodschap van verlossing die wij aan de wereld brengen, hebzuchtig en kleeft de zonde ons als melaatsheid aan. Ook wij zijn, als wij tot Jezus (de koning) komen, bedekt met de melaatsheid van de zonde. Als wij bij koning Jezus komen en onze totale zondigheid belijden, zal Hij ons die vergeven en ons rein verklaren. Hij zal ons dan dat witte kleed van Zijn gerechtigheid geven zodat niets van al die zonden nog zichtbaar zal zijn in de ogen van God.
Het verhaal wat Gehazi aan de koning vertelt gaat over een vrouw die op een wonderlijk manier in verwachting raakt en een zoon heeft gekregen (haar man was al te oud om dat van hem te verwachten), maar als dat kind nog jong is sterft het, en wordt door een groot wonder weer door de profeet Eliza uit de dood opgewekt. Hoewel deze geschiedenis letterlijk zo is gebeurt, is het tegelijkertijd een profetische verwijzing naar de conceptie, geboorte, leven, sterven en opstanding van Jezus. Na de opstanding van Jezus stuurt Hij ook nu mensen, die mismaakt zijn door de melaatsheid van de zonde, met een evangelie boodschap naar deze wereld.
Wij als Adventkerk claimen de boodschap van Elia voor onze tijd te brengen aan deze wereld. Deze boodschap bestond uit de oproep om de afgodendienst te verlaten, en de Schepper God te dienen. Van daar dat de vertaling van de naam Elia luidt: de Heer is mijn God. De naam van Eliza betekent God heeft mij geholpen. En tenslotte Gehazi, wiens naam zowel duidt op profetische visioenen, alsook op zondige hebzucht.
Deze drie profeten volgen elkaar direct op, en hebben een gelijkluidende boodschap van bekering. Als wij daarom claimen de Eliaboodschap voor onze tijd te hebben, en wij zeggen de drie engelen boodschap te verkondigen, dan moeten die twee boodschappen een zeer nauwe relatie hebben, om maar niet te zeggen, zij moeten gelijkluidend zijn.
Gelijk, maar niet hetzelfde.
De boodschap van Elia was: Bekeer u tot de Schepper God, en geeft Hem de eer die Hem toekomt. De boodschap van de eerste engel uit Op.14 zegt: Vreest God en geeft Hem eer want het uur van Zijn oordeel is gekomen.
De boodschap van Eliza moet wel gelijkluidend zijn, want hij draagt dezelfde mantel als zijn voorganger. Wel verkondigt hij die boodschap met dubbele kracht, hij doet tweemaal zoveel wonderen als Elia, zijn voorganger. Zijn boodschap is er één van: scheid je af van de zondaren en dien de Heer de God van Israël. Ook reinigt hij de zondaren van hun melaatsheid (zonden). Zie het verhaal van de reiniging van Naäman in 2 Kon. 5.
De tweede engel in Op. 14:8 heeft het over het feit dat wij ons moeten afscheiden uit die wereldwijde zondige stad die Babylon wordt genoemd, en die de hele wereld dronken heeft gemaakt met haar zondige praktijken. Die boodschap is niet identiek, maar heeft wel dezelfde strekking, want ook dit hoort bij het eeuwig evangelie.
De boodschap van de derde engel in Op. 14:9-13, is een waarschuwing voor ons wat er gebeurt als wij niet naar de boodschap van de eerste twee engelen luisteren. Die gevolgen zouden eeuwig en onomkeerbaar zijn. De parallel met de derde profeet (Gehazi) is dat ook hij tegen de wil van zijn meester Eliza de begeerte van de wereld kiest boven het koninkrijk van God. Als gevolg daarvan kleeft de consequentie, de melaatsheid, hem en zijn nageslacht voor eeuwig aan.
Ik geloof als wij deze drie oude profeten zo lezen in het licht van de drie engelen boodschap, dat zij elkaar versterken, en de gelovigen van onze tijd een nieuwe profetische boodschap kunnen geven.
Piet Westein.
Sjabbat sjalom.